Masterplan Merelbeke
Masterplan publie­ke ruimte

Het plan- en stu­die­ge­bied voor het mas­ter­plan heb­ben wij rui­mer geïn­ter­pre­teerd dan lou­ter het klok­vor­mig kern­ge­bied. Belangrijk is ook uit­spraak te doen over het Wisselbos, het kerk­hof, de ont­slui­tin­gen en con­cep­ten van de woon­in­brei­ding en –uit­brei­dings­ge­bie­den bin­nen de ​‘klok’ als­ook de diver­se verbindingen/​doorsteken naar sites bui­ten de ​‘klok’.

De Hundelgemsesteenweg is een belang­rij­ke dra­ger van het gebied. Wij zien deze dra­ger evo­lu­e­ren naar een ech­te ​‘leef’-steenweg, een steen­weg van ont­moe­ten, fla­ne­ren en ver­toe­ven. De aan­lei­din­gen om ​‘op straat te komen’ zoals we ze leer­den ken­nen uit de his­to­ri­sche foto’s (de pro­ces­sies en inhul­di­gin­gen) zijn er niet meer. De inzet op de steen­weg als een leef­straat is bij­ge­volg een plei­dooi tot her­in­ter­pre­ta­tie. Een nieuw pro­fiel van de Hundelgemsesteenweg moet de straat terug als een ruim­te laten voe­len. Het wordt dé ruim­te waar de Merelbekenaar pas­seert, fla­neert, ver­blijft – op de schaal van Merelbeke wel te ver­staan — op weg naar de bak­ker, de sla­ger, de bio-super­markt, de groen­ten- en fruit­win­kel, de spe­ci­aal­zaak. Evengoed wordt het de ruim­te die je over­steekt, pas­seert op weg naar school, het werk, het zwem­bad. Belangrijk hier­bij is dat zij ook hier­bij als ruim­te wordt erva­ren. Het is ook de ruim­te waar je ande­ren ontmoet.

Waar de Hundelgemsesteenweg in het his­to­ri­sche cen­trum voor­bij­schiet aan wat de gemeen­te Merelbeke als de ​‘cen­tra­le ont­moe­tings­ruim­te’ heeft benoemd, opte­ren wij voor een zui­ve­re neven­schik­king van een aan­tal dui­de­lijk omlijn­de, voel­ba­re en benoem­ba­re ruim­tes met elk een eigen iden­ti­teit en func­ti­o­na­li­teit: het stads­plein, de pas­to­rie, het kerk­plein met de ker­kom­me­gang, het bouw­blok, de voor­ma­li­ge tram­stel­plaats. Hiermee gaan we in tegen het hui­di­ge amal­gaam van in elkaar vloei­en­de ruim­tes, een gro­te niet-plaats, waar­bij geen enkel publiek gebouw (kerk noch gemeen­te­huis) de kracht heeft de ruim­te te bepalen.

De site van het kerk­hof, opge­span­nen tus­sen de site van de voor­ma­li­ge tram­stel­plaats en de site rond het admi­ni­stra­tie­ve cen­trum, neemt in het cen­trum een belang­rij­ke plaats in. Niet in het minst omdat zij paalt aan de mees­te ruim­tes waar­over een uit­spraak wordt ver­wacht. In geval van een moge­lij­ke recon­ver­sie tot woon­erf, krijgt de kerk­hof­si­te in ons plan dui­de­lijk ran­den en spe­ci­fie­ke toe­gan­gen. Het wordt een ​‘bin­nen­ruim­te’ in het centrumgebied.

Het wis­sel­bos dient op kor­te (tot mid­del­lan­ge) ter­mijn gekapt te wor­den. Er dient zich een oppor­tu­ni­teit aan om van dit ondoor­dring­baar bos een natuur­lijk en land­schap­pe­lijk geheel te maken, het ​‘wis­sel­park’: een kwel­ge­bied dat naar­ge­lang de kli­ma­to­lo­gi­sche omstan­dig­he­den aan- en ont­zwelt. Het park zal als leeg­te of tegen­ge­wicht voor het geplan­de ont­moe­tings­cen­trum fun­ge­ren. Het park zal door zijn land­schap­pe­lijk­heid en dyna­miek bij­dra­gen tot kwa­li­teit van het geden­si­fi­eerd bin­nen­ge­bied van de ​‘klok’.

Bij de geplan­de den­si­fi­ca­tie van het van­daag nog open bin­nen­ge­bied ver­dient de ont­slui­ting, inplan­ting en con­cept bij­zon­de­re aan­dacht. De den­si­fi­ë­ring en bij­ge­volg de aan­groei van de klok met ver­schil­len­de gezin­nen kan het gebied een extra dyna­miek geven. Wij vin­den het belang­rijk de hui­di­ge erva­ring van ​‘open­heid’ in dit gebied te bewa­ren. Hiervoor die­nen de ver­har­de opper­vlak­tes wel­over­wo­gen en beperkt en de ont­slui­tin­gen stra­te­gisch bepaald. Men dient op zoek te gaan naar de gepas­te woon­ty­pes. Bovendien kan de ver­schei­den­heid aan woon­ty­pes de klok nog een extra waar­de geven.