Masterplan Ettelgem
Een ver­bon­den dorp

Bij opmaak van het mas­ter­plan voor Ettelgem lagen reeds een aan­tal deel­pro­jec­ten op tafel. Het betreft de plan­nen voor een nieu­we school, de neven­be­stem­ming van de kerk, de res­tau­ra­tie van de oude Romaanse kerk, een nieu­we huis­ves­ting voor de Chiro, … 

Het gege­ven van deze pro­jec­ten heeft de nood aan een refe­ren­tie­ka­der, een mas­ter­plan, des te meer blootgelegd. 

Met het voor­zien en bou­wen van gemeenschapsruimte(s) en een school grijpt men in op het dorp (ruim­te­lijk, land­schap­pe­lijk, soci­aal, eco­no­misch, kli­ma­to­lo­gisch, …). Het gaat niet lou­ter om het pro­gram­ma ​‘an sich’. Het is een kans om zaken in het dorp in bewe­ging te bren­gen, om vorm te geven aan de bete­ke­nis van het dorp van mor­gen, om om te gaan met het dorp van gis­te­ren. Het is een kans die zich niet snel opnieuw aan­dient. Om kan­sen ten vol­le te benut­ten is het nodig om bui­ten de gren­zen van het pro­ject te kun­nen tre­den. Daardoor ont­dekt men de kan­sen die het pro­ject biedt voor het dorp en vice ver­sa. Het gaat over de struc­tuur van het dorp, samen­hang, beeld­kwa­li­teit, … Maar ook over het slim inzet­ten van bud­get­ten voor een maxi­mum aan resul­taat, het ont­dek­ken van moge­lij­ke syn­er­gie­ën, het stre­ven naar allianties, …

Vraag van de stad was om sterk par­ti­ci­pa­tief te wer­ken. In ver­schil­len­de stap­pen werd op basis van ont­wer­pend onder­zoek gewerkt aan het mas­ter­plan. Daarbij wer­den twee spo­ren bewan­deld: het spoor van de pro­ject­vi­sie ener­zijds, en het spoor van een glo­ba­le visie anderzijds.

In een eer­ste stap is een waar­de­rings­at­las ont­wik­keld. De atlas is een ver­za­mel- en inter­pre­ta­tie­do­cu­ment waar­bij op zoek gegaan is naar het karak­ter van Ettelgem, gis­te­ren, van­daag en met een glimp op mor­gen. Een ver­za­mel­do­cu­ment, waar­in gra­fi­sche infor­ma­tie bij­een­ge­bracht en ver­werkt werd, over scha­len en thema’s heen. Een inter­pre­ta­tie­do­cu­ment dat con­fron­ta­ties aan­gaat door bepaal­de aspec­ten uit te lich­ten en naast elkaar te leg­gen en op die manier het lezen van het dorp van­uit ver­schil­len­de stand­pun­ten wil moge­lijk maken. Het vorm­de de basis voor het ont­wik­ke­len van een toekomstvisie. 

In een twee­de stap werd pro­jec­ties gemaakt op de toe­komst. Het is de fase geweest van het zoe­ken naar een gemeen­schap­pe­lij­ke grond tus­sen alle betrok­ken par­tij­en. Een fase van, trek­ken en duwen, open­trek­ken en ver­nau­wen, bemid­de­len en onder­han­de­len. Bewoners wer­den in zoge­naam­de ate­lier­ses­sies Ettelgem gecon­fron­teerd met ver­schil­len­de thema’s en uit­een­lo­pen­de opties. Aan de hand van een 3d-model wer­den scenario’s con­creet gemaakt. Aan de hand van inpas­stuk­ken kon­den ver­schil­len­de opties samen over­lo­pen en afge­wo­gen wor­den. Kaarten met refe­ren­ties per thema/​vraagstuk boden een reflec­tie­ka­der zodat de deel­ne­mers zich de toe­komst ook con­creet kon­den voor­stel­len (de voor­stel­ba­re werkelijkheid). 

Het mas­ter­plan ver­trekt van de ver­bon­den­heid tus­sen Ettelgem en de stad Oudenburg. Drie belang­rij­ke line­ai­re struc­tu­ren refe­re­ren aan deze ver­bon­den­heid en bie­den poten­ti­eel om deze ver­bon­den­heid te beves­ti­gen en te ver­ster­ken: Ettelgemsestraat-Dorpstraat, tra­ge wegen paral­lel aan de Dorpstraat, de Stedebeek. Idee is tot een samen­han­gend ver­bin­dend net­werk te komen.

Naast de ver­bon­den­heid met stad Oudenburg zet het mas­ter­plan in op een samen­hang en ver­bon­den­heid bin­nen het dopr Ettelgem zelf: een ver­bon­den dorp met ver­schil­len­de pleis­ter­plaat­sen, plaat­sen voor con­fron­ta­tie en ontmoeting.

De drie line­ai­re struc­tu­ren en pleis­ter­plaat­sen vor­men kap­stok­ken voor het mas­ter­plan. De ver­de­re aan­kle­ding werd gestof­feerd door de waar­de­stel­lin­gen uit het waar­de­ringstra­ject: ver­bon­den dorp – land­schaps­dorp – erf­goed­dorp – dorp van ont­moe­tin­gen – dorps­zicht – woon­dorp – landbouwdorp.

De toe­lich­ting van het mas­ter­plan werd opge­deeld in drie seg­men­ten, waar­bij tel­kens inge­zoomd werd op vier over­koe­pe­len­de thema’s: dorpsstraat/​straatdorp, tra­ge buurt­we­gen, landbouw/​landschap, pleisterplaatsen.